Grote meerderheid werkende Oekraïners ontevreden over baan en kansen
Het aantal Oekraïners in loondienst is gestegen van 44% naar 50%, volgens het CBS. Echter, uit onderzoek van Hogeschool Inholland blijkt dat slechts 30% van hen tevreden is met hun huidige baan. 59% is ontevreden over hun kansen op werk dat aansluit bij hun opleidingsniveau.
In Nederland is het aantal Oekraïners in loondienst met 6 procent toegenomen, van 44 procent in november vorig jaar naar 50 procent mei dit jaar (CBS). Hiermee is het aandeel werknemers onder vluchtelingen met de Oekraïense nationaliteit dit jaar verder toegenomen.
Echter, uit onderzoek van Hogeschool Inholland onder 903 Oekraïners blijkt dat slechts 30 procent tevreden is met hun huidige baan in Nederland. Een meerderheid van 59 procent is niet tevreden over de kansen om werk te vinden dat aansluit op hun werkveld en hun opleidingsniveau.
Zonder langetermijnvisie vanuit het volgende kabinet zullen Oekraïners slecht aangesloten blijven op de arbeidsmarkt en zal integratie trager verlopen. Dat stelt Martin Blaakman, Associate lector Toegankelijkheid van het Recht, Hogeschool Inholland.
Veel Oekraïners hoog opgeleid
In de praktijk vinden Oekraïners grotendeels werk in productiewerk, horeca, schoonmaak, tuinbouwkassen. Hier verrichten ze laaggeschoold werk dat weinig inkomen oplevert. Maar zeker twee derde van de Oekraïners is hoogopgeleid.
Een groot obstakel is het gebrek aan Nederlandse taalvaardigheid. Slechts 3 procent schat de eigen Nederlandse taalvaardigheid in als goed of zeer goed. Natuurlijk vergt het tijd en inspanning om de taal te leren. Maar Oekraïners geven ook aan onvoldoende toegang tot goede, betaalbare taaltraining, onvoldoende toegang tot kinderopvang en financiële onzekerheid als obstakels te ervaren.
Ook speelt een rol dat de toekomst van hun juridische status onzeker is: Oekraïners ervaren dat werkgevers dit een reden vinden om terughoudend te zijn.
Meestal flexibel contract en deeltijdwerk
De meeste Oekraïense vluchtelingen waren werkzaam als oproepkracht (28 procent), uitzendkracht (38 procent), of hadden een ander tijdelijk dienstverband (31 procent) (CBS). Het grootste deel werkte in deeltijd: de meesten werkten 30 tot 35 uur (29 procent); 18 procent werkte voltijds (35 uur of meer).
De meerderheid van de Oekraïense vluchtelingen werkte in de sector zakelijke dienstverlening (51 procent). Onder deze bedrijfstak vallen de uitzendbureaus. Vaak is niet na te gaan naar welke bedrijfstak uitzendkrachten worden uitgezonden. Behalve in de zakelijke dienstverlening werkten er naar verhouding ook veel Oekraïense vluchtelingen in de bedrijfstak handel, vervoer en horeca (31 procent).
Veel uitzenders bemiddelen Oekraïners.
Langetermijnvisie nodig
Het rapport benadrukt dat de Nederlandse regering een langetermijnvisie moet ontwikkelen voor het verblijf van Oekraïners, met speciale aandacht voor taaltraining. Daarbij kan Nederland leren van andere landen. Duitsland bijvoorbeeld kiest ervoor om Oekraïners een kostenloze integratiecursus aan te bieden en daaropvolgend een taaltraining voor de arbeidsmarkt, de zogenaamde ‘Berufssprachkurs’.
Zulke, of vergelijkbare, oplossingen kunnen Oekraïners helpen sneller passende banen te vinden, sneller voldoende inkomen te verdienen en daarmee sneller door te stromen naar zelfstandige woningen. Het is tijd om de focus te leggen op zorgvuldige integratie en ondersteuning. Dat zal op de lange termijn een waardevolle investering blijken.