‘Er mist een miljoen in de Miljoenennota’

“De Miljoenennota gaat al lang niet meer over miljoenen, maar over miljarden euro’s. Maar als je goed leest, ontbreekt in al deze grote getallen echter een miljoen. Namelijk de miljoen mensen in Nederland die wel kunnen en willen werken, maar nog altijd niet meekomen op de arbeidsmarkt,” vindt Peter Brouwer, Programmamanager Inclusieve Arbeidsmarkt, Goldschmeding Foundation. In dit artikel legt hij zijn mening uit.

Hét thema van de Miljoenennota dit jaar is bestaanszekerheid. En dat is terecht. Veel mensen komen niet of nauwelijks rond. Als je van een uitkering moet leven, lukt het vaak niet meer om de eindjes aan elkaar te knopen. Maar ook steeds meer werkenden bevinden zich in een onzekere financiële situatie. Goed dus dat er aandacht is voor de koopkracht van deze groepen mensen

Wat echter structureel ontbreekt in de Miljoenennota – en ook de concept verkiezingsprogramma’s tot nu toe – is aandacht voor de arbeidsparticipatie van mensen die aan de zijlijn staan. Wanneer werk inderdaad lonend is, is dit toch de beste manier om bestaanszekerheid te realiseren?

De krapte op de arbeidsmarkt is groot en wordt breed gevoeld door werkgevers. Je zou denken dat werkgevers meer moeite zouden doen om bijvoorbeeld ook mensen met een arbeidsbeperking in te zetten. Maar er zijn vaak aanpassingen in het werkproces nodig om deze groep in te zetten, en die vragen een investering. Blijkbaar is de krapte nog niet zo sterk, want het is niet zo dat werkgevers hier massaal werk van maken.

Inmiddels stijgen de uitgaven aan sociale zekerheid naar een recordhoogte van 110,9 miljard euro. Bijna net zoveel als de zorg, de grootste uitgavenpost van de overheid (111,3 miljard).

Als dit zo doorgaat, wordt het onhoudbaar en dan lijken versobering van de zorg en sociale zekerheid of lastenverzwaringen de reflexen van de politiek te zijn. Maar een veel betere oplossing is om meer mensen aan het werk te helpen. Deze mensen zijn dan niet meer afhankelijk van een uitkering én betalen bovendien belasting over hun inkomen: het mes snijdt aan twee kanten.

Over deze oplossing, die betrekking heeft op circa één miljoen mensen in Nederland, gaat het in de Miljoenennota niet. Laten we het hier in de aanloop naar de verkiezingen wel over hebben. En laat het volgende Kabinet hier nu echt werk van maken.

Bron: Goldschmeding Foundation, 21 september 2023