ABU doet alvast aanbevelingen aan nieuw kabinet voor hervorming arbeidsmarkt

De verkiezingen zijn pas in november en van coalitiebesprekingen is nog lang geen sprake, toch neemt de ABU alvast een voorschot door zes aanbevelingen te doen aan de nieuw te vormen regering. Niets te vroeg, want ‘structurele krapte en disbalans vragen om hervormingen en forse investeringen in de arbeidsmarkt’.

Dat stelt de ABU op haar website.

De uitdagingen zijn groot, zo stelt de branchevereniging. Er is een aanhoudende, structurele krapte op de arbeidsmarkt die de economie en ambities (woningbouw, voldoende kwalitatieve zorg) afremt. ‘Zonder voldoende vakmensen kunnen we geen succesvolle transities maken.’ Daarbij komt dat er volgens de ABU een disbalans op de arbeidsmarkt (en samenleving) is. ‘Te veel mensen kunnen niet volwaardig meedoen op de arbeidsmarkt.’

Hervormingen en forse investeringen in de arbeidsmarkt zijn daarom nodig, stelt de ABU. De brancheorganisatie benadrukt dat uitzend- en payrollondernemers daarbij een belangrijke rol spelen en dus ‘een deel van de oplossing’ zijn.

Zes aanbevelingen

De ABU doet zes aanbevelingen om die problemen op de arbeidsmarkt op te lossen.

1. Zorg voor voldoende ruimte voor goed geregeld uitzendwerk en payrolling; geef de nieuwe regels voor flexwerk vorm in lijn met het SER MLT-advies (net als demissionair minister Van Gennip heeft voorgesteld, red.). Kom niet met aanvullende maatregelen (zoals de maximale inleentermijn, red.). En voer de maatregelen samenhangend en gelijktijdig in.
2. Zorg voor een gelijk speelveld en goed geregeld zzp-werk; maak duidelijke regels voor wanneer iemand wel/niet als zzp’er mag werken. De ABU steunt het voorstel van de SER om een rechtsvermoeden van werknemerschap in te voeren onder een uurtarief van € 35,-.
   De ABU denkt dat de arbeidsrelatie wettelijk verduidelijken via de elementen gezag, inbedding en de contra-indicatie ondernemerschap ‘slechts gedeeltelijk soelaas zal bieden’. Zij ziet meer in het uitwerken naar sectorale criteria om het aantal zelfstandigen in de zorg, onderwijs en bouw te verminderen.
3. Zet stappen in de richting van een contractneutraal sociaal stelsel; stel de werkende centraal bij het bieden van zekerheden, zoals pensioen, hypotheek en sociale zekerheid, los van de contractvorm (vast-flex). Daarvoor is op de lange termijn een contractneutraal sociaal stelsel nodig dat zekerheden biedt aan alle werkenden. Die gedachte kan fiscaal worden vertaald naar één werkendenkorting ongeacht contractvorm.
4. Zorg voor robuuste, uitvoerbare regels en investeer in handhaving; nieuwe regels moeten heldere kaders bieden voor ondernemers en werkenden om te kunnen handelen vanuit de juiste bedoelingen. Naleving en handhaving zijn minstens zo belangrijk. Gebrek aan effectieve publieke handhaving werkt nu ondermijnend op de arbeidsmarkt. Daarom roept de ABU op om fors te investeren in handhaving en toezicht van de overheid (o.a. de Arbeidsinspectie).
5. Investeer in de arbeidsmarkt en kom met een deltaplan voor de aanpak van de krapte; wat nodig is, is dat de weg naar werk wordt vereenvoudigd, meer uren werken lonend wordt gemaakt door een vereenvoudiging van het ingewikkelde toeslagen- en uitkeringssysteem en van-werk-naar-werk wordt gefaciliteerd met een (inkomens)voorziening.
   En investeer in activerend arbeidsmarktbeleid, met een stevige rol voor publiek-private samenwerking. Met een arbeidsmarktinfrastructuur met één publiek loket met een geharmoniseerd instrumentarium en daarin een centrale rol voor private partijen, zoals uitzenders, kunnen meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt naar werk worden geholpen
6. Zorg voor regie op arbeidsmigratie en kom met een richtinggevende visie; een visie die uitgaat van een brede welvaartsbenadering, waarbij zowel de arbeidsmarktkrapte als ook de maatschappelijke gevolgen van arbeidsmigratie worden meegenomen. De ABU staat achter de adviezen van de commissie-Roemer. Om malafide ondernemers aan te pakken, is ook meer en betere handhaving door publieke toezichthouders noodzakelijk.

Controversieel verklaren

De Tweede Kamer zal in september besluiten welke dossiers controversieel worden verklaard (en dus stilgelegd en overgelaten aan een nieuw kabinet). Dat zou tot ongewenste vertraging van de arbeidsmarkt hervorming leiden.

ABU-directeur Jurriën Koops deed vorige week ook al een dringend beroep op de Tweede Kamer om alle voorstellen uit de brief van demissionair minister Van Gennip (SZW) van april van dit jaar niet controversieel te verklaren. Met de belangrijke kanttekening dat het pakket aan maatregelen integraal en gelijktijdig moet worden doorgevoerd. Standpunt van de ABU: of de arbeidsmarkthervorming wordt volledig voortgezet, of volledig controversieel verklaard.

Koops licht dit toe: “Het kan wat ons betreft niet zo zijn dat alleen de beoogde zzp-regelgeving controversieel wordt verklaard, terwijl de arbeidsrechtelijke regels voor uitzenden wel worden aangepast. Het is samen uit, samen thuis. Want anders ontstaan er twee snelheden en kan het zomaar zijn dat zzp twee of drie jaar later dan uitzenden wordt gereguleerd. Dat is voor de ABU onacceptabel.”

Lees ook: ABU over wel of niet doorgaan wetgeving: “alles of niets”