Certificeringsplicht voor uitzendbureaus vertraagd. Minister onderzoekt of zij in de tussentijd boetes kan verhogen

Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) komt na de zomer met een aangepast wetsvoorstel voor de verplichte certificering voor uitzendbureaus. Dat de wet vertraging oploopt, is zeker. “Het plan moet 100% waterdicht zijn.”

 

Claartje Vogel – redacteur FlexNieuws 

Wat gaat de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) doen met de kritiek van de Raad van State op de verplichte certificering voor uitzendbureaus? Gaat zij investeren in publieke inspectie nu blijkt dat private inspecteurs te weinig capaciteit hebben?

Dat waren woensdag de belangrijkste kwesties voor uitleen- en uitzendbureaus tijdens het debat Arbeidsmigratie van de vaste Kamercommissie SZW. De minister werkt namelijk aan een certificeringsplicht voor alle bedrijven die in Nederland aan terbeschikkingstelling van arbeid doen zoals beschreven in de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi). De wet moet zorgen dat uitzendbureaus en andere uitleners al hun medewerkers goede arbeids- en leefomstandigheden geven.

Kritiek van de Raad van State

Eén ding is zeker: de wet loopt vertraging op. De minister komt na het zomerreces met een aangepast wetsvoorstel, omdat de Raad van State forse kritiek had op het huidige plan. Volgens de adviseur van regering is er een ‘integrale aanpak’ nodig om misstanden op de arbeidsmarkt te bestrijden. Zo moeten bijvoorbeeld de eisen rondom huisvesting van arbeidsmigranten ook gelden voor alle werkgevers, niet alleen voor uitzenders.

• Lees in dit nieuwsoverzicht meer over de certificeringsplicht en hoe die ook werkgevers zoals detacheerders raakt.

In het voorstel van Van Gennip krijgen private inspectie-instellingen een belangrijke rol, maar de Raad twijfelt of die voldoende capaciteit hebben. De Raad adviseert een eenvoudigere stelsel waarbij de overheid een centrale rol speelt. De minister neemt deze kritiek serieus, liet zij in april weten. Ook schreef ze toen al dat dit ‘onvermijdelijk’ gevolgen heeft voor de planning. De invoering stond gepland op 1 januari 2025.

Vragen over de voortgang

Meerdere partijen stelden woensdag vragen over voortgang. “Wat is dan nu het tijdspad van de minister?” vroeg Kati Piri (PvdA). “En wat doet de minister om arbeidsmigranten in de tussentijd te helpen?”

Suzanne Kröger (Groenlinks) wilde weten of de minister van plan is om het certificeringsstelsel te versimpelen, zoals de Raad voorstelt. “Waarom eigenlijk geen vergunningplicht, is dat niet beter?” vroeg Kröger (Groenlinks). “En waarom zouden we deze verplichting niet publiekelijk controleren, nu blijkt dat het privaat niet gaat lukken?”

Tunahan Kuzu (Denk) sluit zich aan bij die vragen. Daarbij vraagt hij de minister om een extra bepaling in de certificering om discriminatie te voorkomen.

“Zijn er geen dingen die we binnen een paar maanden kunnen doen om malafide bureaus uit de markt te duwen?” vraagt Bart van Kent (SP). Hij oppert om bijvoorbeeld ‘extreem hogere boetes’ op te leggen bij bijvoorbeeld overtreding van de Waadi.

Van Gennip: antwoorden na de zomer

De minister belooft vlak na het zomerreces een overzicht van de aanpassingen van het wetsvoorstel. Dat betekent een vertraging van minstens twee maanden, want oorspronkelijk zou de minister het wetsvoorstel voor het reces presenteren. “Het wetsvoorstel moet na de aanpassing weer door het kabinet, dat halen we niet voor de zomer”, zegt Van Gennip. “Bovendien moet de wet 100% waterdicht zijn om malafide partijen te kunnen weren.”

De minister vindt een extra bepaling in de certificering om discriminatie te voorkomen interessant. Dit idee van Denk neemt zij mee in haar onderzoek naar verbetering van het certificeringsstelsel. “Ook hoe straks de verhouding is tussen private en publieke uitvoering, komt terug in mijn nieuwe wetsvoorstel.”

In de tussentijd: meer controle, misschien hogere boetes

De minister belooft ook te onderzoeken wat ze in de tussentijd kan doen om malafide uitzendbureaus aan te pakken. Ze benadrukt dat de arbeidsinspectie nu al meer capaciteit krijgt. Van Gennip: “Dat betekent meer controles op de huidige wetten. Dat zal helpen om malafide praktijken nu al te bestrijden.”

Verder onderzoekt zij of ze de boete voor het niet naleven van bijvoorbeeld de Waadi kan verhogen, zoals SP voorstelt.

Ook werkgevers willen eenvoud en handhaving

Niet alleen politieke partijen, ook werkgevers sluiten aan bij de kritiek van de Raad van State. Zij roepen op tot een eenvoudige regeling met betere handhaving. Zo zei directeur Jurriën Koops van de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) op BNR Nieuwsradio: “We hebben geen gebrek aan regels maar gebrek aan handhaving.”

Volgens Koops zijn veruit de meeste uitzendbureaus bonafide, hij wil die niet in de weg zitten. “Er is ook een deel waar het echt niet deugt. Dat probleem is hardnekkig. Daar past wat ons betreft het certificaat bij met regels die echt iets doen tegen de malafide praktijken. Maar bouw het niet verder uit. Investeer in handhaving, niet alleen via de inspectie maar ook via accountants.”

Ruud Blaakman, adviseur internationale arbeidsmobiliteit van de Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN), geeft een aanzet voor zo’n eenvoudiger systeem. Volgens hem zijn er voldoende wetten en regels om illegale praktijken te voorkomen. Hij stelt een ‘privaatrechtelijke drietrapsraket’ voor, die bestaat uit SNA-certificering, PayOK-certificering en een certificaat voor geschikte huisvesting. Blaakman: “De overheid kan zich dan concentreren op handhaving bij uitzendondernemingen en opdrachtnemers zonder certificering.”

Het onderdeel van het overleg in de Kamer over de certificeringplicht is hieronder terug te kijken: