Snelle krimp aantal mensen buiten beroepsbevolking
Het aantal mensen buiten de beroepsbevolking is het kleinst sinds 2003. Dat laat een analyse van de arbeidsmarkt van het CBS zien. Vooral in 2022 is de niet-beroepsbevolking snel afgenomen. Hoe verhoudt dit zich tot de krappe arbeidsmarkt?
Lees hier het volledige onderzoeksrapport: Ontwikkelingen op arbeidsmarkt in 2022
In 2003 had nog ruim 30 procent van de 15- tot 75-jarigen geen betaald werk. In 2022 is dit percentage teruggelopen van 27 naar 25 procent. Van de 3,3 miljoen buiten de beroepsbevolking zijn de meesten met pensioen of hebben een hoge leeftijd. Veel mensen die vroeger niet op zoek waren naar betaald werk of wilden werken, nemen nu toch deel aan de arbeidsmarkt, ziet het CBS.
Doorzetting krimp na corona
Bij de start van de cijferreeks van het CBS in 2003 had ruim 30 procent van de 15- tot 75-jarigen geen betaald werk. Voor de financiële crisis was er ook al een sterke daling. Tussen 2009 en 2018 fluctueerde het percentage tussen de 27 en 28 procent. Daarna zette opnieuw een daling in, die stokte tijdens de coronapandemie. In 2022 is een snelle afname zichtbaar van het aandeel buiten de beroepsbevolking, van 27 naar 25 procent.
Ouderen aan het werk
De grootste groep mensen buiten de beroepsbevolking zijn ouderen. In 2022 werken 1,6 miljoen mensen niet door hoge leeftijd. Toch werken ouderen steeds vaker en blijven ook langer aan het werk. Uit de analyse van het CBS volgen twee ontwikkelingen.
De eerste ontwikkeling is dat het percentage van de oudste leeftijdsgroep (45 tot 75 jaar) buiten de beroepsbevolking kleiner wordt. Deze afname is sterker bij vrouwen van 45 tot 75 jaar (59 procent in 2003 naar 43 procent in 2022) dan bij mannen (van 40 naar 32 procent).
Grootste verandering pensioenleeftijd
De tweede ontwikkeling is dat de grootste veranderingen zichtbaar zijn bij 65- en 66-jarigen. Dit is deels te verklaren door de afschaffing van prepensioenregelingen zoals de VUT en de verhoging van de AOW-leeftijd.
In 2015 was de AOW-gerechtigde leeftijd nog 65 jaar en drie maanden, en in 2018 steeg deze naar 66 jaar. Deze toename ging gepaard met een afname van 65-jarigen buiten de beroepsbevolking (van 82% in 2015 naar 64% in 2018). Ook bij 66-jarigen nam het aandeel niet-werkenden af naarmate de AOW-leeftijd verder steeg, maar wel minder sterk.
Afname redenen
De meeste mensen die niet kiezen voor betaald werk hebben een hoge leeftijd of zijn met pensioen. De tweede meest genoemde reden is wegens ziekte of arbeidsongeschiktheid (785 duizend in 2022), gevolgd door zorg voor het gezin of het volgen van een opleiding. Het aantal mensen dat niet deelneemt op de arbeidsmarkt vanwege een studie is afgenomen van 359 duizend in 2021 naar 324 duizend in 2022. Ook waren er in 2022 minder beschikbare mensen die toch niet hebben gezocht naar werk.
Kansen door krapte
De meeste mensen die niet werken hebben daarvoor een goede reden, vindt het CBS. Een deel van hen kan en wil echter wel degelijk werken. De huidige krapte op de arbeidsmarkt biedt kansen voor mensen die minder makkelijk mee kunnen doen op de arbeidsmarkt.
Inclusieve werkgevers nodig
Peter Brouwer, programmamanager Inclusieve Arbeidsmarkt (Goldschmeding Foundation) zegt naar aanleiding van deze CBS-cijfers: “Ik verwacht vooral dat werkgevers nu hun ondernemersgeest laten zien. Als je geen mensen kunt vinden voor je vacatures, kijk dan ook naar groepen mensen die je normaal gesproken misschien niet zou aannemen. En kijk ook eens of je het werk niet net wat anders kunt inrichten, zodat dit voor meer mensen toegankelijk wordt. Zo kunnen we nog meer arbeidspotentieel benutten.”
Bron: CBS