Loontransparantiewet moet kloof tussen mannen en vrouwen dichten

De loontransparantiewet stelt dat de loonkloof tussen mannen en vrouwen niet groter mag zijn dan 5%. Het einde aan loongeheimhouding moet bijdragen aan het dichten van deze kloof.

Gemiddeld verdienen vrouwen in de Europese Unie 13% minder dan mannen voor hetzelfde werk. Om deze loonkloof te verkleinen, heeft de EU een wet aangenomen die transparantie over salarissen moet bevorderen. Hierdoor kunnen werknemers makkelijker salarissen vergelijken en worden genderloonkloven zichtbaarder gemaakt. Bedrijven die deze loonkloof na controle niet adequaat corrigeren, kunnen sancties zoals hoge boetes verwachten.

Verbod loongeheim
De wet verbiedt ook het loongeheim en bepaalt dat er geen afspraken meet mogen worden gemaakt over het geheimhouden van lonen in contracten. Werknemers hebben het recht informatie op te vragen over de salarissen van collega’s. Hierbij krijgen ze het gemiddelde salaris binnen hun functiegroep te horen, opgesplitst in mannen en vrouwen. Bedrijven met 100 of meer werknemers zijn verplicht rapportages over hun salarissen openbaar te maken.

Bewijslast werkgevers
Een belangrijk onderdeel van de nieuwe wet is de verschuiving van de bewijslast. Voorheen moesten werknemers bewijzen dat er sprake was van discriminatie. Nu moeten werkgevers aantonen dat er geen sprake is van discriminatie wanneer een werknemer een dergelijke claim indient. Er zal een nieuw juridisch kader worden gecreëerd waarop rechters zich kunnen beroepen bij zulke zaken.

Genderneutrale criteria
Volgens de voorschriften moeten de methodes voor het vergelijken van beloningsniveaus gebaseerd zijn op criteria die genderneutraal zijn. Vacatures en functietitels dienen ook genderneutraal te zijn en aanwervingsprocedures mogen geen discriminatie veroorzaken. Daarnaast is het voor het eerst dat non-binaire mensen worden opgenomen in een wet.

Regels niet nageleefd
Sophie van Gool, econoom en schrijver van het boek Waarom vrouwen minder verdienen, juicht de nieuwe wet toe. Hoewel gelijk loon voor gelijk werk al wettelijk verplicht is, wordt dit in de praktijk niet vaak nageleefd, mede door een gebrek aan transparantie.

Met het verbod voor werkgevers om bij sollicitaties te vragen naar laatst verdiende salaris, wordt volgens Van Gool een stap vooruit gezet. Vrouwen worden vaak onderbetaald omdat hun salaris al vanaf hun eerste baan lager is. Deze ongelijkheid werkt dan door gedurende hun hele carrière.

Bron: Europees Parlement, 30 april 2023, zie ook NOS.nl